September 1999

4 september
Wij vertrokken 1999 09 01 0800 uit Scheveningen uitgezwaaid door Luba en door Ger's familie. Eerder kwamen velen ons gedag zeggen, w.o. mijn vader en Ruth. Lia bracht de planken die de prachtige loopplank, wat zeg ik? Loopplank? Statietrap bedoel ik, die ben voor ons maakte, completeerden. Riek bracht vruchten uit haar tuin.

De wind was zwak uit het NW. Hoewel wij zeil zetten kwam de echte voortgang toch van de Ford. Na het oversteken van de Maasmond begeleid door de verkeersdienst, kwamen wij in rustig vaarwater. Alleen op afstand waren er grote schepen. De intercoastal waterweg was stil. Wat een verschil met het voor-GPS-tijdperk,toen de Belgische banken een gevaar waren. Alleen een enkele visser veroorzaakte 's nachts opwinding. Noor en Ellen verzorgden ons grandioos. De zee was zo rustig, dat er geen behoefte was aan stops. Wij voeren dus in een keer door naar Brest op de Westpunt van Bretagne. Ook in het kanaal was het ten zuiden van de scheepvaartroute uitgestorven. Soms was de stilte zo oorverdovend, dat wij aan onze radar begonnen te twijfelen. Uren lang geen ander schip te zien in de drukste zeestraat van de wereld!

Onderweg was er geen zeeziekte, geen kou en alleen Noor had een klein gezondheids-probleem dat wij toeschreven aan te veel drukte de laatste dagen. Ze lijkt er inmiddels weer een beetje bovenop al is haar maag nog zwak.

Brest (1999 09 04 1200) is heel gastvrij. Er was een technicus, die op zaterdagmiddage een kapotte pomp in de afvoer van de douche repareerde. Wij aten een verrukkelijke fruit de mer en huurden een auto om morgen mee te gaan toeren door Z. Bretagne. Concarneau staat natuurlijk op de verlanglijst.

8 september
We zijn in Bayona, Spanje. Alles wel, of eigenlijk prachtig aan boord.

14 september
ZW Bretagne was een juweel. Het weer werkte mee en we genoten. Vriendelijke dorpen en mensen, die veel van crepes houden. Nu wij ook, dus dat trof. We bezochten kleine kerkjes en kloosters, oud maar goed in takt. Overal bloemen in prive- en in publieke tuinen. De weerberichten gooiden roet in het eten. Het zag er naar uit dat het weer de komende dagen in de Noordelijke streken verslechtert. Wij concludeerden dat het daarom beter was om vlug te vertrekken en zo in het goede weer te blijven. Wij brachten dus aan het eind van de middag de auto terug en vertrokken uit de gastvrije plezierige marina van Brest om 1900 uur. Dat besluit bleek wijs. Terwijl in het Kanaal en Plymouth en zelfs in Noord Biscaye de regen toesloeg en de wind ongunstig werd, zeilden/motorden wij door Biscaye onder zomerse condities. De stemming aan boord was zo goed - niet in het minst door de voortreffelijke maaltijden die mijn zusje Noor telkens weer op tafel tovert - dat wij besloten La Coruna maar over te slaan en direct door te varen naar Bayona in de Ria de Vigo. Daar hielden we een paar dagen rust. Wat is er de laatste jaren geweldig veel ten goede veranderd in de zeezeilerij! Hoe ik vroeger ooit die druk bevaren wateren als de Z. Noordzee en het Kanaal heb durven bezeilen zonder GPS en zonder radar tussen al die beroepsvaart en die vissersvloten,is mij nu een raadsel. Vooral de radar bleek in de mist een godsgift. Dat was ook weer het geval bij de Spaanse kust, waar ongeveer de hele Spaanse vissersvloot was uitgevaren om ons in het donker te verwelkomen. Het kostte de nodige hoofdbrekens om er zonder ongelukken tussen door te boegseren. Maar zoals jullie lezen is het ons gelukt. Ik ben blij dat ik op dit stuk van de tocht een ervaren bemanning had, die met de instrumenten en met het schip konden omgaan. De scheidingszones voor de grote schepen en de intercoastal waterwegen voor de kleinere zijn, nu er goed de hand aan wordt gehouden, ook een grote vooruitgang. Voor Spanje en Portugal heeft men naar onze indruk de intercoastal wat verbreed, waardoor de veiligheid nog meer is toegenomen.

Van Brest voeren we in een ruk naar Bayona in de Ria de Vigo. Dat is een parel van een stadje. Onder aanvoering van Ellen togen we een dag naar Santiago de Compostella met een autobus. Het geloof blijft een eindeloze bron van vreugde voor ons ongelovigen. In Bayona is een ommuurde vesting. Je kunt een rondje wandelen over de vestingwerken. We maken ons zorgen over een hardnekkig waterlek in het gesloten koelsysteem.

De tocht naar Lissabon verliep in hoofdzaak – eindelijk – onder zeil. En de wind nam toe en blies de laatste veertig mijl NW 7! Het schip ging te keer. We voeren op het laatst alleen met gereefde stagfok. In vlagen loefde ANANDA op en gijpte, de Windpilot kon het niet meer corrigeren. Om toch niet steeds zelf te hoeven sturen, gingen we over op de elektrische automaat. We namen de fok in en lieten de motor 500 toeren maken. We moeten hier wat op vinden. Wie heeft een idee?

1015 LT op 13 september meerden we af in Lissabon in Doca de Alcantara. Iedereen ging direct naar bed om weer op verhaal te komen. 's Nachts hadden vissers ons zo nu en dan de stuipen op het lijf doen schrikken. Vanmorgen togen we vol goede moed aan het werk en laten we nu het lek in het koelwatersysteem gevonden hebben! Er waren nog een aantal kleine klusjes, zoals Rammelende laden, oliedruppels, een kapotte ruitenwisser, een Neco stuurautomaat die niet past bij de handleiding en een scheurtje in de buiskap. Alles zo goed mogelijk verholpen. Les best werken Mark in Holland en ik hier samen om het bijwerken van de webstek weer van hier uit te kunnen doen. Dat moest de laatste tijd vanuit Holland.

Luba komt 16 september, hoera!

Het waait nog steeds hard.

25 september
Wij zeilden Lissabon uit met een fijne NW wind. Luba kwam in Lissabon aan boord. Dat was om de ruwe omstandigheden op de Noordzee, het Kanaal en in de Golf van Biskaye te vermijden (!). De weersverwachting was zo goed als we ons maar konden wensen. Er waren weerkaarten met een hogedrukgebied dat zich bijna over de hele breedte van de oceaan uitstrekte, met lange afstanden tussen de isobaren. Onze enige vrees was, dat we de hele weg zouden moeten motoren. Tegen de avond draaide de wind naar ZW en de lucht trok dicht. Om een lang verhaal kort te maken: we zeilden een storm in. Die duurde meer dan twee volle dagen. Er was een verbinding met de orkaan in Amerika. Een front strekte zich uit van de US tot aan Europa! Eerst blies het nog een tijdje 7, Maar later werd het 8 met vlagen die minutenlang aanhielden van 9. Arme Luba, arme wij en arme Ananda. We verlijerden naar de Golf van Cadiz. Gelukkig was de afstand tot de kust groot genoeg om geen angst voor stranding te hebben. Maar we waren wel bang dat we terug zouden drijven in de scheepvaartroute met alle gevaar voor aanvaringen van dien. Het was afzien. We waren allemaal moe en niemand begreep nog waar het woord 'pleziervaart' vandaan kwam.

De tocht van 3,5 dagen werd er een van 6,5. Toen de wind eindelijk afnam, bleef hij ZW. Let wel in deze streken in deze tijd van het jaar is hij normaliter N. Dus opnieuw afzien. Ik was erg moe, toen ik in Porto Santo aankwam. Ik heb grote bewondering voor de bemanning, die ondanks 48 blauwe plekken, spit in de rug, zeeziekte en gekneusde ribben, niet rebelleerde, maar de stemming er in hield. Er was ook nogal wat schade aan het schip. Het vreemdst was het doorschavielen van een bijna nieuwe genuaval. Het tweede raadsel was dat het anker uit eigen initiatief in beweging trachtte te komen en niet was te temmen. Door een veiligheidspal bleef het op zijn plaats, maar de brandlucht in de ankerkluis was heel onplezierig. We heben een technicus gevonden, die op het ogenblik bezig is te pogen het te repareren.

Kees heeft nu genoeg van de stress. De voorbereidingen voor de reis waren al te enerverend. Wij hebben in die periode onze beste vrienden verwaarloosd. Alles moest wijken voor het tijdige gereedkomen van het schip en om op tijd te kunnen vertrekken. De verbinding tussen de dingen die mis kunnen gaan en de planning i.v.m. de bemanning is niet goed doordacht. Die blijkt te zenuwslopend. En dan te bedenken dat op zichzelf een beetje prutsen aan een bootje best ontspannend kan werken.

De twee dingen zijn niet goed samen doordacht. Ze stonden in ons concept los van elkaar. Dat was fout. Natuurlijk realiseerden we ons wel dat er iets mis kon gaan en dat reparateurs en vervangende onderdelen niet overal altijd beschikbaar zijn. Dat op zichzelf zou geen stress geven. Die komt pas opduiken als er verplichtingen zijn een zeilschema aan te houden met aankomst en vertrektijden die vastliggen. I.v.m. gaande en komende bemanning. Die combinatie maakte de eerste maanden van mijn pensioen inspannender dan het werk bij de STW ooit is geweest. Ik kan dat zo niet volhouden.

Roger Douglass trok zich terug als bemanning voor de oceaanoversteek als gevolg van gezondheidsproblemen. Luba wil niet mee, als de zeewaardige bemanning (in haar ogen) alleen bestaat uit Lia Veltman, Rob Biersma en mijzelf. Daarom heb ik na wat nadenken besloten in de Canaries te blijven tot:

  1. Het schip weer in goede conditie is
  2. er een bemanning is, die voldoende is voor de oversteek
Ik zal met de meest direct betrokkenen, Lia en Rob, verder overleggen. Zeilen en overwinteren in het gebied van de Canarische eilanden is ook heel leuk. MAAR IK BLIJF PROBEREN EEN GESCHIKTE ZEEWAARDIGE VIERMANSBEMANNING (incl. mijzelf) te vinden om omstreeks ongeveer 30 oktober of er na, over te steken naar Recife. Een overwintering op de Canarische eilanden lijkt ons intussen ook aantrekkelijk. En wie van de oude planning daarbij wil zijn, is meer dan welkom. Ook blijft de optie bestaan van een oversteek zonder Luba, die dan per vliegtuig naar Recife komt; maar ook dat vergt overleg, tenminste tussen Lia, Rob, Luba en mijzelf.

Dat het schip eerst weer helemaal tip-top moet zijn, blijft echter van kracht. En in deze tijd van het jaar zijn scheepstimmerlieden en zeilmakers op de Kanarie eilanden niet zonder werk. Dat gecombineerd met mijn 'farewell to stress'....